Yaşamsal Para piyasasındaki değişim: Yenilikten Arbitraj'a

Son zamanlarda Hong Kong'daki sektör konferansına katıldıktan sonra, yerli meslektaşlarla yapılan görüşmelerde, piyasa katılımcılarının hâlâ aktif olmasına rağmen genel atmosferin ince bir değişim geçirdiğini fark ettim. Bu, geleneksel anlamda bir boğa veya ayı piyasası değil, deneyimli profesyonellerin bile kafa karışıklığına sebep olan eşi benzeri görülmemiş bir "yabancılaşma" durumu.

Şu anda, Yaşamsal Para alanında yalnızca bir ana iş kalmış gibi görünüyor: token satışı.

Sektör Ekosisteminin Üç Temel Direği

Geçmişe baktığımızda, yaşamsal para endüstrisi üç ana alana dayanarak çalışıyordu:

1. Değer yaratma: Kullanıcı ihtiyaçlarını karşılamak için teknolojik yenilikler aracılığıyla, örneğin Bitcoin, Ethereum, stablecoin'ler gibi.

2. Değer keşfi: Yatırım kuruluşları potansiyel varlıkları yakalar, sektörü geliştirir.

3. Değer Akışı: Satış kanalları oluşturmak, birincil pazardan ikincil pazara geçişi teşvik etmek.

Bu üçü birbirini tamamlamalı ve sağlıklı bir piyasa ekosistemi oluşturmalıdır. Ancak mevcut durum: ilk ikisi duraklama döneminde, üçüncüsü ise olağanüstü bir şekilde gelişiyor.

Proje ekibi artık kullanıcı ihtiyaçlarına ve ürün kalitesine odaklanmıyor, yatırım kuruluşları da sektör trendlerini derinlemesine incelemiyor. Tüm pazar, "token nasıl satılır?" sesleriyle dolup taşıyor.

Anormal "token ekonomisi"

İdeal durumda, piyasa üç aşamanın sıkı bir şekilde birleştiği bir yapıda olmalıdır: Proje tarafı ürün geliştirmeye odaklanmalı, kullanıcı ihtiyaçlarını karşılamalı; yatırım kurumları uygun zamanda müdahale etmeli ve çıkış yapmalı; dağıtım kanalları ise sermaye verimliliğini artırmalıdır.

Ancak, mevcut piyasada yenilik fırsatları ve ürün geliştirme hakkında pek az tartışma var. Bazı niş alanlarda hala ilgi olsa da, geniş bir girişimcilik heyecanı uyandıramadı.

İkincil piyasa kurumları genel olarak temkinli bir tutum sergiliyor, yeni projeler piyasaya çıktığında yüksek noktalar görüldü, spekülatif para likiditesi tükendi.

Bu tür bir ortamda, aktif olanlar genellikle piyasa yapıcılar, aracılık kuruluşları gibi aktörlerdir. Onların odak noktaları, verileri nasıl paketleyecekleri, ilişkiler kurarak nasıl halka arz edecekleri ve alım ilgisini çekmek için nasıl pazarlama yapacakları üzerinedir.

Piyasa katılımcıları yüksek derecede homojenleşmiş durumda ve giderek azalmakta olan mevcut fonları kapmak için birbirleriyle rekabet ediyorlar.

Bu, önde gelen kaynak taraflarının (kaliteli projeler, büyük işlem platformları, güçlü piyasa yapıcılar ve aracılar) sarsılmaz bir çıkar birliği oluşturmasına yol açtı. Fonlar yatırımcılardan önde gelen projelere akıyor, nihayetinde bireysel yatırımcılar tarafından dolduruluyor ve bu çıkar grubunu besliyor.

Yenilikçi Ruhun Azalması

2022 yılında büyük bir ticaret platformunun çökmesinin ardından, piyasa bir düşüş dönemi yaşadı. Ancak mevcut durumdan farklı olarak, o dönemde büyük miktarda fon yatırım kurumlarının elinde birikmişti ve bu fonlar kan üretme işlevine sahipti, girişim projelerine yatırılabiliyor, değer yaratabiliyor ve yeni fonların piyasaya girmesini çekebiliyordu.

Ve şimdi, çoğu fon ara aşama tarafından emiliyor, proje sahipleri sadece hızlı bir şekilde piyasaya çıkıp kazanç elde etmeyi, yatırım kurumları ve ikincil piyasanın ara komisyoncusu olmayı hedefliyor, değer yaratmaya odaklanmak yerine sadece "boş" kavramını oluşturmaya odaklanıyor.

Ticari mantık açısından, eğer aşağı akış kanalları büyük çoğunlukta kâr elde ediyorsa, yukarı akış kesinlikle Ar-Ge ve işletme yatırımlarını azaltacaktır. Bu nedenle, proje sahipleri ürün geliştirme işinden tamamen vazgeçip, tüm fonları pazarlama ve listeleme için kullanıyorlar; sonuçta gerçek bir ürün ve kullanıcı tabanı olmayan projeler de başarılı bir şekilde listelenebiliyor.

Bugün, sektörün yenilik yolu şöyle değişti:

"Çekici bir konsept oluştur → Hızlı paketleme → İlişkilerle halka arz et → Tuzuğuyla çık."

Ürünler, kullanıcılar ve değer yaratımı idealistlerin öz rahatlığı haline gelmiştir.

Aracıların Yönetimindeki Pazar Krizi

Görünüşte, proje sahipleri fonları listeleme ve fiyatı artırma amacıyla kullanıyor, sanki herkes kâr ediyor: Yatırım kuruluşları çıkış yapabiliyor, küçük yatırımcıların spekülasyon alanı oluşuyor, aracılık eden kuruluşlar ise yüksek komisyonlar kazanıyor.

Ancak uzun vadede, pozitif dışsallığın eksikliği, yalnızca aracılık yapan kurumların sürekli olarak büyümesine ve tekelleşerek daha yüksek oranlarda kâr elde etmesine neden olacaktır.

Üst akış projeleri maliyet baskısı ve risk getiri dengesizliği nedeniyle çekilmeyi tercih ediyor. Alt akış küçük yatırımcıları artan rekabet ve kazanç zorluğu nedeniyle piyasadan çıkıyor.

Temelde, aracılar hizmet sağlayıcılardır ve doğrudan değer veya olumlu dışsallık yaratmazlar. Hizmet sağlayıcılar ve kesinti alan taraflar pazarın en büyük yararlanıcıları haline geldiğinde, tüm pazar kanser olmuş gibi görünür; sonuçta kanser hücreleri aşırı büyür ve konak zayıflar.

Dönem Gücü ve Yeniden Umut İnşası

Yaşamsal Para piyasası nihayetinde döngüseldir.

İyimserler, mevcut likidite kıtlığının dip noktası sonrası nihayetinde gerçek bir "değer canlanması" yaşanacağına inanıyorlar. Teknolojik atılımlar, yeni uygulama senaryoları ve iş modelleri yenilik tutkusunu yeniden canlandıracak. Yenilik ruhu sönmez, balon nihayetinde sönecektir. En küçük bir umut ışığı bile, ilerlemeyi yönlendiren bir deniz feneri haline gelebilir.

Kötümserler, balonun henüz tamamen patlamadığını, piyasanın daha derin bir yeniden yapılanmadan geçmesi gerektiğini düşünüyor. Ancak aracılar kâr elde edemez hale geldiğinde ve mevcut piyasa düzeni çöktüğünde gerçek bir yeniden inşa süreci başlayabilir.

Bu süreçte, profesyoneller sorgulama, iç çatışma ve tükenmişlik dolu bir aşamadan geçecekler.

Ama bu, piyasanın doğasıdır - döngü kaderdir, balon da yeniliğin öncüsüdür.

Gelecek belki parlak, ama parlaklığa giden yol uzun ve zorlu olabilir.