Thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa nửa năm qua: Cấu trúc phân hóa rõ rệt, tâm lý đầu tư vào alts thận trọng

Trong nửa đầu năm 2025, môi trường vĩ mô toàn cầu tiếp tục biến động. Cục Dự trữ Liên bang đã nhiều lần tạm dừng việc giảm lãi suất, phản ánh rằng chính sách tiền tệ của họ đang ở giai đoạn chờ đợi, trong khi việc tăng thuế của chính quyền Trump và sự leo thang xung đột địa chính trị đã làm rạn nứt thêm cấu trúc ưa thích rủi ro toàn cầu. Đồng thời, thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa tiếp tục duy trì đà mạnh mẽ từ cuối năm 2024, quy mô tổng thể đạt mức cao kỷ lục mới. Sau khi BTC vượt qua mức cao kỷ lục 111,000 đô la vào đầu năm và bước vào giai đoạn tích lũy, hợp đồng mở chưa thanh toán toàn cầu của BTC đã tăng mạnh, lượng mở chưa thanh toán từ tháng 1 đến tháng 6 đã tăng từ khoảng 60 tỷ đô la lên hơn 70 tỷ đô la. Đến tháng 6, mặc dù giá BTC tương đối ổn định ở mức gần 100,000 đô la, nhưng thị trường sản phẩm phái sinh đã trải qua nhiều đợt tái cơ cấu giữa các bên mua và bán, rủi ro đòn bẩy đã được giải phóng, cấu trúc thị trường tương đối lành mạnh.

Nhìn về quý ba và quý bốn, dự báo rằng dưới tác động của môi trường vĩ mô ( như thay đổi chính sách lãi suất ) và sự thúc đẩy của vốn tổ chức, thị trường sản phẩm phái sinh sẽ tiếp tục mở rộng quy mô, sự biến động có thể giữ ở mức thu hẹp, trong khi các chỉ số rủi ro cần được theo dõi liên tục, duy trì thái độ lạc quan thận trọng đối với sự tăng giá tiếp theo của BTC.

Một, Tổng quan thị trường

Tổng quan thị trường

Trong quý 1 và 2 năm 2025, giá BTC đã trải qua sự biến động đáng kể. Đầu năm, giá BTC đạt mức cao 110,000 đô la vào tháng 1, sau đó giảm xuống khoảng 75,000 đô la vào tháng 4, giảm khoảng 30%. Tuy nhiên, với tâm lý thị trường cải thiện và sự quan tâm liên tục từ các nhà đầu tư tổ chức, giá BTC lại tăng trở lại vào tháng 5, đạt đỉnh 112,000 đô la. Tính đến tháng 6, giá ổn định ở khoảng 107,000 đô la. Đồng thời, thị phần của BTC trong nửa đầu năm 2025 tiếp tục tăng cường, theo dữ liệu, thị phần của BTC đạt 60% vào cuối quý 1, là mức cao nhất kể từ năm 2021, xu hướng này tiếp tục trong quý 2, với thị phần vượt quá 65%, cho thấy sự ưu tiên của các nhà đầu tư đối với BTC.

Đồng thời, sự quan tâm của các nhà đầu tư tổ chức đối với BTC tiếp tục tăng, ETF BTC giao ngay có xu hướng dòng tiền vào liên tục, tổng quy mô tài sản quản lý của các ETF này đã vượt 1300 tỷ USD. Hơn nữa, một số yếu tố kinh tế vĩ mô toàn cầu, chẳng hạn như chỉ số đô la Mỹ giảm và sự thiếu niềm tin vào hệ thống tài chính truyền thống, cũng đã thúc đẩy sức hấp dẫn của BTC như một phương tiện lưu trữ giá trị.

Trong nửa đầu năm 2025, hiệu suất tổng thể của ETH khiến người ta thất vọng. Mặc dù vào đầu năm, giá ETH đã từng chạm ngưỡng cao khoảng 3,700 đô la, nhưng ngay sau đó đã có sự sụt giảm mạnh. Đến tháng 4, ETH đã từng giảm xuống dưới 1,400 đô la, với tỷ lệ giảm hơn 60%. Sự phục hồi giá trong tháng 5 rất hạn chế, ngay cả khi có những tín hiệu tích cực về kỹ thuật, ETH vẫn chỉ phục hồi lên mức khoảng 2,700 đô la, không thể lấy lại mức cao đầu năm. Tính đến ngày 1 tháng 6, giá ETH ổn định ở mức khoảng 2,500 đô la, giảm gần 30% so với mức cao đầu năm và không cho thấy dấu hiệu phục hồi bền vững mạnh mẽ.

Sự phân kỳ giữa ETH và BTC đặc biệt rõ ràng. Trong bối cảnh BTC phục hồi và vị thế thống trị của thị trường tiếp tục tăng, ETH không chỉ không thể tăng đồng bộ mà còn thể hiện rõ sự yếu kém. Hiện tượng này được thể hiện qua sự giảm đáng kể của tỷ lệ ETH/BTC, từ đầu năm là 0.036 giảm xuống mức thấp khoảng 0.017, giảm hơn 50%, sự phân kỳ này tiết lộ sự sụt giảm đáng kể niềm tin của thị trường đối với ETH. Dự kiến trong quý ba đến quý bốn năm 2025, với cơ chế staking ETF giao ngay của ETH được phê duyệt, khẩu vị rủi ro của thị trường có thể sẽ phục hồi, tâm lý tổng thể có khả năng cải thiện.

Thị trường alts nói chung có sự表现 yếu hơn, dữ liệu cho thấy một số alts chính như Solana mặc dù đã tăng cao vào đầu năm, nhưng sau đó đã trải qua sự điều chỉnh liên tục, SOL đã giảm từ mức cao khoảng 295 đô la xuống mức thấp khoảng 113 đô la vào tháng 4, giảm hơn 60%, hầu hết các alts khác cũng xuất hiện sự giảm tương tự hoặc lớn hơn, một số alts thậm chí đã giảm hơn 90% từ mức cao, hiện tượng này cho thấy tâm lý ngại rủi ro của thị trường đối với tài sản rủi ro cao đã gia tăng.

Trong môi trường thị trường hiện tại, vị thế của BTC như một tài sản tránh rủi ro đã được củng cố rõ ràng, thuộc tính của nó đã chuyển từ "sản phẩm đầu cơ" sang "tài sản phân bổ của tổ chức/tài sản vĩ mô", trong khi ETH và alts vẫn chủ yếu nằm ở "vốn bản địa mã hóa, đầu cơ của nhà đầu tư nhỏ lẻ, hoạt động DeFi", vị trí tài sản của chúng tương tự như cổ phiếu công nghệ. Thị trường ETH và alts thì do sự giảm sút trong sở thích vốn, áp lực cạnh tranh gia tăng, cũng như ảnh hưởng của môi trường vĩ mô và quy định, đã thể hiện sự yếu kém liên tục. Ngoại trừ một số hệ sinh thái của chuỗi công cộng đang tiếp tục mở rộng, thị trường alts nhìn chung thiếu sự đổi mới công nghệ rõ rệt hoặc các kịch bản ứng dụng quy mô lớn mới để thúc đẩy, khó có thể thu hút sự chú ý liên tục từ các nhà đầu tư. Trong ngắn hạn, do hạn chế về tính thanh khoản ở cấp vĩ mô, nếu không có hệ sinh thái hoặc công nghệ mạnh mẽ mới, thị trường ETH và alts sẽ khó có thể đảo ngược tình trạng yếu kém một cách đáng kể, tâm lý đầu tư của các nhà đầu tư đối với alts vẫn có phần thận trọng và bảo thủ.

BTC/ETH sản phẩm phái sinh giữ chỗ và xu hướng đòn bẩy

Tổng số hợp đồng mở của BTC đã đạt mức cao kỷ lục trong nửa đầu năm 2025, nhờ vào dòng vốn khổng lồ từ ETF giao ngay và nhu cầu hợp đồng tương lai mạnh mẽ, OI hợp đồng tương lai BTC đã tiếp tục tăng lên, trong tháng 5 năm nay đã một lần vượt qua 70 tỷ USD.

Cần lưu ý rằng, thị phần của các sàn giao dịch truyền thống được quản lý như CME đang tăng nhanh. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy hợp đồng tương lai BTC của CME có khối lượng chưa thanh toán đạt 158300 BTC (khoảng 16,5 tỷ USD), dẫn đầu trong số các sàn giao dịch, vượt qua một nền tảng giao dịch nào đó với 118700 BTC (khoảng 12,3 tỷ USD) cùng thời điểm. Điều này phản ánh việc các tổ chức vào thị trường thông qua các kênh được quản lý, CME và ETF trở thành những yếu tố gia tăng quan trọng. Một nền tảng giao dịch nào đó vẫn là sàn giao dịch tiền mã hóa có quy mô hợp đồng chưa thanh toán lớn nhất, nhưng thị phần của nó đang bị pha loãng.

Về ETH, giống như BTC, tổng số hợp đồng chưa thanh toán đã đạt mức cao kỷ lục vào nửa đầu năm 2025, trong đó vào tháng 5 năm nay đã vượt qua 30 tỷ USD. Tính đến ngày 1 tháng 6, dữ liệu cho thấy, một nền tảng giao dịch đã có 2,354,000 hợp đồng tương lai ETH chưa thanh toán (khoảng 6 tỷ USD), đứng đầu các sàn giao dịch.

Tổng thể, trong nửa đầu năm, việc sử dụng đòn bẩy của người dùng sàn giao dịch có xu hướng hợp lý. Mặc dù tổng số hợp đồng chưa thanh toán trên toàn thị trường tăng lên, nhưng nhiều lần biến động mạnh đã xóa bỏ các vị thế đòn bẩy quá mức, tỷ lệ đòn bẩy trung bình của người dùng sàn giao dịch không bị mất kiểm soát. Đặc biệt sau những biến động thị trường vào tháng 2 và tháng 4, quỹ ký quỹ của sàn giao dịch tương đối dồi dào, mặc dù các chỉ số đòn bẩy của toàn thị trường thỉnh thoảng xuất hiện điểm cao nhưng không cho thấy đặc trưng xu hướng tăng liên tục.

CoinGlass sản phẩm phái sinh chỉ số ( CGDI ) phân tích

Chỉ số sản phẩm phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Index), viết tắt là "CGDI", là chỉ số đo lường hiệu suất giá của thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa toàn cầu. Hiện tại, hơn 80% khối lượng giao dịch trong thị trường mã hóa đến từ hợp đồng phái sinh, trong khi các chỉ số giao ngay chủ yếu không thể phản ánh hiệu quả cơ chế định giá cốt lõi của thị trường. CGDI thông qua việc theo dõi động giá của 100 hợp đồng vĩnh viễn mã hóa chính có giá trị hợp đồng mở (Open Interest) hàng đầu và kết hợp với số lượng hợp đồng mở (Open Interest) của chúng để tiến hành tính toán trọng số giá trị, từ đó xây dựng một chỉ số xu hướng thị trường sản phẩm phái sinh rất đại diện theo thời gian.

CGDI trong nửa đầu năm đã thể hiện sự phân kỳ với giá BTC. Đầu năm, BTC đã tăng mạnh dưới sự thúc đẩy của các quỹ tổ chức, giá duy trì gần mức cao lịch sử, nhưng CGDI đã bắt đầu giảm từ tháng Hai ------ Nguyên nhân của sự sụt giảm này là do giá của các tài sản hợp đồng chính khác yếu. Do CGDI được tính toán theo OI của các tài sản hợp đồng chính, trong khi BTC nổi bật một mình, các hợp đồng tương lai ETH và alts không thể đồng bộ tăng cường, làm giảm hiệu suất của chỉ số tổng hợp. Nói ngắn gọn, trong nửa đầu năm, vốn đã rõ ràng chảy vào BTC, BTC giữ vị thế mạnh chủ yếu nhờ vào việc các quỹ tổ chức mua vào dài hạn và hiệu ứng ETF giao ngay, thị phần của BTC tăng lên, trong khi sự nhiệt tình đầu cơ của khối alts giảm xuống và dòng vốn chảy ra đã khiến CGDI giảm còn giá BTC duy trì ở mức cao. Sự phân kỳ này phản ánh sự thay đổi trong khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư: Các tin tức tích cực về ETF và nhu cầu phòng ngừa rủi ro đã khiến vốn đổ vào các tài sản có thị giá lớn như BTC, trong khi sự không chắc chắn về quy định và việc chốt lời đã khiến các tài sản thứ cấp và thị trường alts bị áp lực.

CoinGlass sản phẩm phái sinh rủi ro chỉ số (CDRI) phân tích

Chỉ số rủi ro sản phẩm phái sinh CoinGlass (CoinGlass Derivatives Risk Index), viết tắt là "CDRI", là chỉ số đo lường cường độ rủi ro của thị trường sản phẩm phái sinh mã hóa, được sử dụng để định lượng phản ánh mức độ sử dụng đòn bẩy, độ nóng của tâm lý giao dịch và rủi ro thanh lý hệ thống hiện tại. CDRI chú trọng cảnh báo rủi ro mang tính dự báo, phát ra cảnh báo trước khi cấu trúc thị trường xấu đi, ngay cả khi giá vẫn đang tăng, nó cũng sẽ hiển thị trạng thái rủi ro cao. Chỉ số này thông qua phân tích trọng số nhiều chiều bao gồm hợp đồng chưa thanh lý, tỷ lệ phí vốn, mức độ đòn bẩy, tỷ lệ mua/bán, độ biến động của hợp đồng và khối lượng thanh lý để xây dựng hình ảnh rủi ro thị trường sản phẩm phái sinh tiền mã hóa theo thời gian thực. CDRI là một mô hình điểm rủi ro chuẩn hóa với phạm vi từ 0-100, giá trị càng cao, cho thấy thị trường càng gần trạng thái quá nóng hoặc yếu, dễ xảy ra tình huống thanh lý hệ thống.

Chỉ số rủi ro sản phẩm phái sinh CoinGlass (CDRI) trong nửa đầu năm duy trì ở mức trung tính hơi cao. Đến ngày 1 tháng 6, CDRI đạt 58, nằm trong khoảng "rủi ro trung bình/biến động trung tính", cho thấy thị trường không có dấu hiệu quá nóng hoặc hoảng sợ, rủi ro ngắn hạn có thể kiểm soát.

Hai, phân tích dữ liệu sản phẩm phái sinh mã hóa

Phân tích tỷ lệ phí vốn hợp đồng vĩnh viễn

Sự thay đổi của tỷ lệ phí vốn phản ánh trực tiếp tình hình sử dụng đòn bẩy trong thị trường. Tỷ lệ phí vốn dương thường có nghĩa là vị thế mua tăng lên, tâm lý thị trường lạc quan; trong khi tỷ lệ phí vốn âm có thể cho thấy áp lực bán tăng lên, tâm lý thị trường chuyển sang thận trọng. Sự biến động của tỷ lệ phí vốn nhắc nhở nhà đầu tư cần chú ý đến rủi ro đòn bẩy, đặc biệt là khi tâm lý thị trường thay đổi nhanh chóng.

Trong nửa đầu năm 2025, thị trường hợp đồng vĩnh viễn mã hóa tổng thể thể hiện sự ưu thế của phe mua, tỷ lệ phí vốn phần lớn thời gian ở mức dương. Tỷ lệ phí vốn của các tài sản mã hóa chính liên tục ở mức dương và cao hơn mức chuẩn 0,01%, cho thấy thị trường thường có xu hướng tăng. Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư có cái nhìn lạc quan về triển vọng thị trường, thúc đẩy sự gia tăng vị thế mua, khi sự chật chội của phe mua và áp lực chốt lời gia tăng, vào giữa và cuối tháng 1, BTC đã tăng cao rồi giảm trở lại, tỷ lệ phí vốn cũng trở về trạng thái bình thường.

Bước vào quý II, tâm lý thị trường trở lại hợp lý, tỷ lệ vốn từ tháng 4 đến tháng 6 phần lớn duy trì dưới 0,01% (tương đương khoảng 11% hàng năm), trong một số thời điểm thậm chí còn chuyển sang giá trị âm, điều này cho thấy cơn sốt đầu cơ đã lắng xuống, vị thế mua bán có xu hướng cân bằng. Theo dữ liệu, số lần tỷ lệ vốn chuyển từ dương sang âm rất hạn chế, cho thấy thời điểm bùng phát tâm lý thị trường giảm không nhiều. Vào đầu tháng 2, thông tin về thuế của Trump đã gây ra cú sập mạnh, tỷ lệ vốn BTC vĩnh viễn một thời gian đã chuyển từ dương sang âm, cho thấy tâm lý giảm đã đạt đến mức cực đại tạm thời; giữa tháng 4, khi BTC nhanh chóng giảm xuống khoảng 75.000 USD, tỷ lệ vốn lại chuyển sang âm trong thời gian ngắn, cho thấy tâm lý hoảng loạn khiến vị thế giảm tập trung; giữa tháng 6, cú sốc địa chính trị đã dẫn đến việc tỷ lệ vốn rơi vào vùng âm lần thứ ba. Ngoài những tình huống cực đoan này, trong nửa đầu năm phần lớn thời gian tỷ lệ vốn giữ ở mức dương, phản ánh chủ đề dài hạn của thị trường nghiêng về phía tăng. Nửa đầu năm 2025 tiếp tục xu hướng của năm 2024: việc tỷ lệ vốn chuyển sang âm là trường hợp hiếm hoi, mỗi lần đều tương ứng với sự đảo ngược mạnh mẽ của tâm lý thị trường. Do đó, số lần chuyển đổi tỷ lệ dương âm có thể được coi là tín hiệu đảo chiều tâm lý - chỉ có vài lần chuyển đổi trong nửa đầu năm nay, đúng lúc báo hiệu sự xuất hiện của điểm uốn trong thị trường.

Phân tích dữ liệu thị trường quyền chọn

Trong nửa đầu năm 2025, quy mô và độ sâu của thị trường quyền chọn BTC tăng đáng kể.