Küresel Para Sistemi Değişiminde Altın ve Bitcoin

Son günlerde global sermaye piyasaları şiddetli dalgalanmalar yaşıyor ve çeşitli varlık fiyatları büyük ölçüde dalgalanıyor. Her ne kadar Bitcoin bu süreçte riskli varlıklarla birlikte düşüş gösterse de, bu durum onun "ikiz" özelliğiyle çelişiyor gibi görünse de, uzun vadede yeni uluslararası para sisteminin hızlanan evrimi, Bitcoin ile altın arasındaki ilişkinin daha da derinleşmesini sağlayacaktır.

Tarihe baktığımızda, 1970 yılından bu yana altın fiyatları üç ana yükseliş döngüsü geçirmiştir. 1970'ler, altının parlak dönemiydi ve fiyat en yüksek %1700'den fazla arttı. Bretton Woods sisteminin çöküşü, petrol krizi gibi faktörler, altının değer koruma ve riskten korunma özelliklerini tam olarak ortaya koydu. 1980'ler ve 1990'larda, küresel enflasyon kontrol altına alındıkça, ekonomi yeniden büyüme yoluna girdi ve altın fiyatları konsolidasyon ve aşağı yönlü bir aşamaya girdi.

21. yüzyılın başındaki on yıl, ikinci bir yükseliş dalgasını karşıladı, altın fiyatları en yüksek %500'den fazla arttı. İnternet balonu patladı, Çin Dünya Ticaret Örgütü'ne katıldı, mortgage krizi ve Avrupa borç krizi patlak verdi, ayrıca gelişmiş ülkelerin merkez bankaları, niceliksel genişleme politikalarına başladı; hepsi bu yükselişi destekledi. 2010'dan sonra, doların güçlenmesi ve Federal Rezerv'in para politikalarını sıkılaştırmasıyla altın tekrar konsolidasyon dönemine girdi.

Şu anda 2019 yılında başlayan üçüncü bir yükseliş döngüsündeyiz ve o zamandan beri altın fiyatları neredeyse iki katına çıktı. Bu yükseliş iki aşamaya ayrılabilir: 2018 sonundan 2022 başına kadar, ABD-Çin ticaret gerilimlerinin artması ve COVID-19 pandemisinin etkisiyle, ülkeler genişletici para politikaları uyguladı ve altın fiyatları yaklaşık %50 arttı; 2022'den bugüne, ABD yüksek enflasyonu karşılamak için hızlı bir şekilde faiz artırmasına rağmen, altın fiyatları yine de %30'dan fazla yükseldi.

Geleneksel ekonomi, altın fiyatlarının reel faiz oranlarıyla ters bir ilişki içinde olduğunu savunur. Ancak bu teori, pandemi sonrası dönemde geçerliliğini yitirmiş gibi görünüyor ve altın bağımsız bir piyasa hareketi sergiliyor. Bunun nedeni, altının gerçek değerinin "konsensüs" olmasında yatıyor. Mevcut altın fiyat hareketleri, aslında yeni uluslararası para sistemi geçiş dönemine dair bir geri bildirimi yansıtıyor ve özünde altının para niteliği "konsensüs"ünün güçlenmesini ifade ediyor.

Küresel merkez bankaları ve özel sektör, dolar riskini dağıtmak için altın rezervlerini artırıyor. Merkez bankalarının net altın alım hacmi, 2020'de 255 tonken 2023'te 1037 tona fırladı. Özel sektörde ise, Asya altın ETF'leri 2022'den bu yana 30 tonun üzerinde bir artış gösterdi ve bu, uluslararası para sisteminin çeşitlenmesi ve evrimi konusundaki beklentileri yansıtıyor.

Bitcoin birçok açıdan altına benzer, örneğin üretim kontrolü, merkeziyetsizlik, taklit edilemezlik, kolay bölünebilirlik ve pratiklik gibi. 2024 Ocak ayında, ABD SEC ilk Bitcoin ETF'sinin piyasaya sürülmesini onayladı ve bu, Bitcoin'in daha da ana akıma yöneldiğini gösteriyor. Son yıllarda, Bitcoin ile altın fiyatları arasındaki pozitif korelasyon belirgin bir şekilde arttı ve bu da onun yüksek riskli varlıklardan "mal parası"na dönüşüyor olabileceğini ima ediyor.

Gelecekte uluslararası para sistemi yeni bir aşamaya girecek, rezerv para birimlerinin çeşitlenme eğilimi belirginleşiyor. Yeni sistem resmi olarak tesis edilmeden önce, küresel enflasyon merkezinin yükselmesi ve jeopolitik belirsizliklerin artmasıyla birlikte, altın yükseliş eğilimini sürdürecek. Aynı zamanda, Bitcoin'in ana akıma geçiş süreci hızlanıyor, rezerv para birimi olarak potansiyeli altınla eşit seviyede olabilir ve küresel para sistemindeki dönüşüme birlikte yanıt verebilir.