Sự trỗi dậy của hệ sinh thái DeFi Bitcoin: Từ lý thuyết đến thực tế

Tài chính phi tập trung (DeFi) trên Bitcoin đang từ lý thuyết chuyển sang thực tiễn. Mặc dù quá trình này không hoàn toàn suôn sẻ, nhưng động lực xung quanh việc giải phóng tiềm năng của Bitcoin đang gia tăng, không còn chỉ giới hạn ở vị trí của nó như một vàng kỹ thuật số.

Trong một thời gian dài, Ethereum đã chiếm ưu thế trong lĩnh vực Tài chính phi tập trung, trong khi Bitcoin thì đang ở trạng thái quan sát, với hơn 1,5 nghìn tỷ USD thanh khoản bị khóa trong ví lạnh. Sự phát triển của hệ sinh thái Bitcoin bị hạn chế bởi nhiều yếu tố, bao gồm việc thiếu hợp đồng thông minh DeFi, các giải pháp đóng gói/ cầu nối phi tập trung, và bản chất vốn có của nó như một loại vàng kỹ thuật số. Tuy nhiên, tình hình này đang có sự thay đổi.

Với một loạt các giao thức đổi mới được ra mắt trên mạng Bitcoin và xung quanh nó, chúng ta bắt đầu thấy hình mẫu thực sự của cơ sở hạ tầng DeFi gốc BTC. Trong đó, các dự án như Babylon, Lombard, SatLayer và Solv Protocol đang dẫn đầu về mặt công nghệ và tổng giá trị khóa (TVL), mỗi dự án giải quyết các thành phần khác nhau của hệ sinh thái DeFi.

Babylon：Cơ sở hạ tầng staking của Bitcoin

Babylon có thể được coi là chuỗi Beacon của Ethereum phiên bản Bitcoin. Là giao thức staking Bitcoin gốc đầu tiên, TVL của Babylon đã vượt qua 5 tỷ USD. Điều đặc biệt của nó là cho phép người dùng trực tiếp staking BTC trên mạng chính Bitcoin mà không cần bất kỳ cầu nối hay thao tác đóng gói nào, và lưu trữ theo cách không được ủy thác.

Sự đổi mới cốt lõi của Babylon nằm ở việc mở rộng tính bảo mật của Bitcoin sang các blockchain khác, bao gồm các chuỗi tương thích EVM, Rollup và chuỗi ứng dụng. Điều này cho phép những người nắm giữ Bitcoin tăng cường tính bảo mật của mạng lưới bằng cách khóa tài sản của họ và nhận phần thưởng từ các chuỗi được bảo vệ.

Lombard: Giải pháp ký quỹ thanh khoản của Bitcoin

Lombard có thể so sánh với Lido trong hệ sinh thái Bitcoin. Nó được xây dựng trên Babylon, sở hữu 1,9 tỷ đô la TVL liên quan đến Bitcoin, cam kết nâng cao khả năng kết hợp của tài sản đã được đặt cọc. Người dùng có thể đặt cọc BTC qua Babylon và nhận LBTC, một loại token thanh khoản đại diện cho vị thế đã được đặt cọc.

Sự tồn tại của Lombard cho phép BTC được staking qua Babylon không còn chỉ giới hạn trong việc xác thực cơ chế đồng thuận của các mạng khác. Người dùng hiện có thể nhận BTC staking có tính thanh khoản (LBTC) và tham gia vào các hoạt động Tài chính phi tập trung như giao dịch, cho vay, khai thác thanh khoản.

Lombard nhận được lợi nhuận bằng cách ủy thác BTC cho các người xác thực Babylon, những người chịu trách nhiệm bảo vệ mạng lưới bên ngoài và nhận phần thưởng. Các phần thưởng này sẽ được chia sẻ cho những người nắm giữ LBTC, khiến cho càng nhiều chuỗi được xác thực bởi Babylon, lợi nhuận của các người đặt cọc càng cao.

Hiện tại, Lombard đã thiết lập sự hiện diện trong nhiều hệ sinh thái như Sonic, Sui và Base, và hợp tác với các giao thức như Aave, Pendle, Ether.Fi và Corn, thể hiện khả năng kết hợp mạnh mẽ của nó.

SatLayer: Nền tảng tái thế chấp Bitcoin

SatLayer có thể hiểu là xây dựng trên Eigen Layer của Babylon. Mặc dù TVL của nó tương đối nhỏ, chỉ 340 triệu USD, nhưng nó giới thiệu một mô hình tái staking sáng tạo. Khác với việc Babylon khóa BTC để bảo vệ mạng bên ngoài trên lớp đồng thuận, SatLayer cho phép người dùng tái staking LBTC để bảo vệ lớp ứng dụng.

Sự đổi mới này đã mở ra con đường cho thị trường kiếm được lợi nhuận trực tiếp từ các ứng dụng được bảo vệ. Ví dụ, oracle có thể trả tiền cho những người tái thế chấp để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu, Rollup có thể trả tiền cho những người tái thế chấp để xác minh tính hợp lệ của giao dịch, hoặc cầu nối đa chuỗi có thể trả tiền để ngăn ngừa việc cắt giảm tài sản hoặc gian lận.

SatLayer hiện hỗ trợ thực hiện thao tác tái staking trên mạng EVM và Sui.

Giao thức Solv: Dự trữ BTC và kho Tài chính phi tập trung

Giao thức Solv có 524,27 triệu USD TVL trong hệ sinh thái BTC, áp dụng các phương pháp khác nhau. Tương tự như Lombard, nó cung cấp dịch vụ staking thanh khoản cho BTC, nhưng không phụ thuộc vào Babylon, mà tập trung vào việc xây dựng chiến lược dự trữ Bitcoin của riêng mình và các sản phẩm DeFi khác.

Token SolvBTC đại diện cho tính thanh khoản của chiến lược dự trữ BTC của nó, người dùng có thể gửi phiên bản đóng gói của BTC. Sau đó, Solv sẽ chuyển đổi phần lớn thông qua các kênh tổ chức thành BTC gốc và lưu trữ thông qua hình thức lưu trữ tập trung.

Mặc dù Solv không phụ thuộc vào Babylon, nhưng nó có khả năng tận dụng các tài sản liên quan đến Babylon như LBTC. Đồng thời, nhờ vào kho DeFi của mình, Solv cung cấp khả năng kết hợp cao hơn.

Triển vọng tương lai

Tài chính phi tập trung trên Bitcoin đang từ lý tưởng trở thành hiện thực. Với sự xuất hiện của các giao thức mới và sự gia tăng tính thanh khoản, chúng ta có thể đang chứng kiến một kỷ nguyên mới của lợi suất phi tập trung trên Bitcoin. Đây không còn chỉ là việc đóng gói BTC lên Ethereum, mà là mở khóa tiềm năng của Tài chính phi tập trung BTC gốc.

Khi ngày càng nhiều dự án như Botanix ra mắt blockchain Bitcoin tương thích EVM, khả năng kết hợp và giá trị tiềm năng của các lớp này có thể sẽ bùng nổ. Hàng tỷ BTC không sử dụng dự kiến sẽ trở thành tài sản thế chấp tích cực, không chỉ để xác minh mạng lưới, bảo vệ an toàn cho các ứng dụng mà còn mang lại lợi nhuận thực sự cho những người nắm giữ.

Đáng chú ý là các nhà đầu tư tổ chức đang đổ xô vào thị trường Bitcoin, họ thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đối với mô hình lợi nhuận mới này. Điều này có thể báo hiệu rằng hệ sinh thái DeFi của Bitcoin sắp đón nhận sự áp dụng và phát triển rộng rãi hơn.