Tiền ảo xử lý tư pháp: Thảo luận về sự cần thiết của việc đánh giá giá cả

Một, Giới thiệu

Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ blockchain và tiền ảo, việc ứng dụng của nó ngày càng rộng rãi trên toàn cầu. Tuy nhiên, tính ẩn danh, khả năng chuyển đổi dễ dàng và đặc tính phi tập trung của tiền ảo cũng khiến nó trở thành công cụ cho một số hoạt động trái phép. Số lượng vụ án hình sự liên quan đến tiền ảo mà nước ta phá án, khởi tố và xét xử mỗi năm đều gia tăng, do đó đã nảy sinh vấn đề xử lý và chuyển đổi tiền ảo (xử lý tư pháp) trong các vụ án hình sự.

Trong thực tiễn tư pháp, việc có cần đánh giá giá trị của các loại tiền ảo liên quan đến vụ án hay không đã trở thành điểm tranh cãi. Đánh giá giá trị giúp làm rõ giá trị của các loại tiền ảo liên quan, thuận tiện cho việc xử lý sau này. Nhưng cùng lúc, do sự biến động mạnh của thị trường, thiếu tiêu chuẩn thống nhất và các yếu tố khác, việc đánh giá giá trị của tiền ảo có thể gây ra tranh cãi, thậm chí chạm vào ranh giới quản lý. Bài viết này sẽ thảo luận về tính cần thiết của việc đánh giá giá trị trong việc xử lý tư pháp các loại tiền ảo, phân tích tình hình hiện tại và những thách thức.

Hai, Tóm tắt đánh giá giá cả

Giá cả đánh giá thường chỉ quá trình mà các cơ quan tư pháp ủy thác cho các tổ chức bên thứ ba chuyên nghiệp xác định giá trị, phân loại hoặc phân tích kỹ thuật của tài sản liên quan trong các vụ án hình sự. Mục đích là cung cấp cơ sở khoa học và khách quan cho việc điều tra, truy tố và xét xử vụ án, đảm bảo việc xử lý tài sản liên quan là hợp pháp và công bằng. Trong các vụ án hình sự, đánh giá tư pháp thường liên quan đến ước tính giá trị tài sản, giám định kỹ thuật chứng cứ, v.v.

Vai trò cốt lõi của đánh giá tư pháp là đảm bảo tính công bằng của quy trình tư pháp và độ tin cậy của chứng cứ. Thông qua đánh giá của các tổ chức chuyên nghiệp, cơ quan tư pháp có thể nhận được báo cáo đánh giá có thẩm quyền, giảm bớt tính tùy tiện của phán đoán chủ quan. Hơn nữa, đánh giá tư pháp còn cung cấp cơ sở định lượng cho việc xử lý tài sản liên quan đến vụ án, giúp đạt được tính minh bạch và quy chuẩn trong việc xử lý tài sản. Tuy nhiên, trong lĩnh vực xử lý tư pháp đối với tiền ảo, tính khả thi của đánh giá tư pháp đang phải đối mặt với những thách thức mới.

Ba, sự cần thiết phải xử lý tư pháp và đánh giá giá cả của tiền ảo

（一）Tiền ảo tư pháp xử lý hiện trạng

Tại quốc gia của chúng tôi, việc xử lý tài sản tiền ảo liên quan đến vụ án thường do cơ quan công an dẫn dắt, các phương thức xử lý bao gồm phong tỏa, tạm giữ, và xử lý thanh lý. Tuy nhiên, do tính đặc thù của tiền ảo, quá trình xử lý gặp phải nhiều khó khăn. Đầu tiên, tiền ảo được lưu trữ trên mạng blockchain, việc phong tỏa và tạm giữ cần có sự hỗ trợ kỹ thuật; thứ hai, giá tiền ảo biến động mạnh, việc lựa chọn thời điểm xử lý ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả xử lý; cuối cùng, thiếu các quy định xử lý thống nhất, dẫn đến sự khác biệt lớn trong thực tiễn ở các địa phương.

Trong thực tiễn tư pháp, hầu hết các vụ án hình sự liên quan đến coin sẽ tiến hành đánh giá giá trị của tiền ảo liên quan để xác định giá trị của chúng. Tuy nhiên, thực tiễn này tồn tại tranh cãi: một mặt, việc đánh giá giá có thể cung cấp cơ sở giá trị cho việc xử lý; mặt khác, quá trình đánh giá có thể bị nghi ngờ do biến động thị trường, trình độ của tổ chức đánh giá và các vấn đề khác.

(ii) Phân tích tính cần thiết của việc đánh giá giá cả

Về lý thuyết, việc đánh giá giá trị của tiền ảo trong các quy trình tư pháp có một ý nghĩa nhất định. Đầu tiên, việc đánh giá có thể làm rõ giá trị của tiền ảo liên quan đến vụ án, cung cấp cơ sở để thu hồi tài sản. Thứ hai, kết quả đánh giá có thể được sử dụng như một tham khảo trong việc thực hiện hình phạt tài sản, đảm bảo rằng mức án phù hợp với tài sản phạm tội, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan. Cuối cùng, việc đánh giá tư pháp giúp nâng cao tính minh bạch trong xử lý, tránh sự bất công trong tư pháp do xử lý tùy tiện.

Tuy nhiên, dưới khung quy định hiện hành của nước ta, tính cần thiết của việc đánh giá giá trị của tiền ảo đáng được bàn luận. Thông báo được phát hành vào ngày 15 tháng 9 năm 2021 về "Việc phòng ngừa và xử lý rủi ro từ việc giao dịch và đầu cơ tiền ảo" đã chỉ rõ rằng tiền ảo không có vị thế pháp lý tương đương với tiền tệ hợp pháp, các hoạt động giao dịch liên quan thuộc về hoạt động tài chính bất hợp pháp, cấm bất kỳ tổ chức nào trong nước cung cấp dịch vụ định giá cho giao dịch tiền ảo. Do đó, việc cung cấp dịch vụ định giá cho tiền ảo có thể bị coi là gián tiếp hỗ trợ giao dịch tiền ảo, có rủi ro vi phạm giới hạn quy định.

Ngoài ra, việc đánh giá giá tiền ảo trong thực tiễn gặp phải những khó khăn về tính khả thi. Đầu tiên, giá thị trường tiền ảo biến động mạnh, kết quả đánh giá có thể trở nên không còn hiệu lực trong thời gian ngắn; thứ hai, chất lượng của các tổ chức đánh giá và tính khoa học của phương pháp đánh giá khó có thể đồng nhất, dẫn đến kết quả đánh giá thiếu tính công nhận; cuối cùng, trong các vụ biện hộ hình sự liên quan đến coin, báo cáo đánh giá giá rất khó để bên bị cáo chấp nhận như các báo cáo đánh giá tư pháp truyền thống, thậm chí có thể gây ra khiếu nại, tố cáo đối với các tổ chức thẩm định.

Thông qua phân tích trên, việc đánh giá giá cả của tiền ảo trong xử lý tư pháp có thể được thực hiện, nhưng không phải là cần thiết.

Bốn, Kết luận

Mặc dù xử lý tài sản ảo trong lĩnh vực tư pháp là một vấn đề rất nhỏ, nhưng hiện tại nó đang thu hút sự chú ý rộng rãi từ cả lý thuyết và thực tiễn. Trong những năm gần đây, các diễn đàn và hội thảo học thuật về xử lý tiền ảo liên tục được tổ chức, các học giả đã có những thảo luận sâu sắc xung quanh quy trình xử lý, chính sách quản lý và hỗ trợ công nghệ. Tuy nhiên, chỉ cần các chính sách quản lý hiện hành không được sửa đổi hoặc điều chỉnh, việc định giá trong các hoạt động xử lý tài sản ảo liên quan đến vụ án luôn khó thoát khỏi tình trạng "gãi đúng chỗ ngứa". Đặc điểm đặc biệt của tiền ảo quyết định rằng nó không thể hoàn toàn áp dụng mô hình xử lý tài sản trong các vụ án hình sự truyền thống.

Trong tương lai, để thúc đẩy việc hoàn toàn chuẩn hóa xử lý tư pháp đối với tiền ảo, cần nỗ lực trong các lĩnh vực sau: thứ nhất là hoàn thiện các quy định pháp luật và chính sách quản lý liên quan, làm rõ quy trình và tiêu chuẩn xử lý tư pháp đối với tiền ảo; thứ hai là tăng cường hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao khả năng phong tỏa và xử lý tiền ảo của các cơ quan tư pháp; thứ ba là khám phá các mô hình xử lý phù hợp với quốc tế, học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia khác. Trước khi chính sách quản lý chưa nới lỏng, việc đánh giá giá trị tiền ảo tuy có giá trị lý thuyết, nhưng trong thực tiễn cần thực hiện một cách thận trọng để tránh vi phạm các giới hạn quản lý. Chỉ khi có sự đồng hành của chính sách, công nghệ và thực tiễn, xử lý tư pháp đối với tiền ảo mới có thể dần dần trở nên trưởng thành.