IMF không giết chết Bitcoin

Tác giả gốc: Daniel Batten

Bản dịch gốc: Luffy, Tin Foresight

Trong những năm gần đây, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đang dệt nên một mạng lưới nhằm kiềm chế sự phát triển của Bitcoin thông qua một loạt các biện pháp:

• Thành công buộc El Salvador từ bỏ Bitcoin như là tiền tệ hợp pháp và hủy bỏ một số chính sách Bitcoin khác.
• Thông qua các tổ chức ngân hàng khu vực, đã thành công trong việc gây áp lực buộc Cộng hòa Trung Phi bãi bỏ dự luật Bitcoin vào năm 2023.
• Gây ra cam kết Bitcoin của Tổng thống Argentina Milei trong cuộc bầu cử không thể chuyển hóa thành hành động thực tế
• Bày tỏ "mối lo ngại nghiêm trọng" về kế hoạch Bitcoin của Pakistan
• Trong các cuộc đàm phán vay vốn, tiền điện tử luôn được coi là "rủi ro"

Dưới đây là bảng tổng hợp:

Như chúng ta thấy, quốc gia duy nhất có thể chống lại áp lực của IMF là El Salvador (trước năm 2025) và Bhutan, quốc gia chưa nhận khoản vay của IMF. Mỗi quốc gia chấp nhận khoản vay của IMF và cố gắng áp dụng Bitcoin trên quy mô quốc gia đều bị IMF ngăn cản thành công hoặc phần lớn bị thất bại.

Tại sao IMF có thể thành công trong việc ngăn chặn các quốc gia trên toàn cầu áp dụng Bitcoin (trừ Bhutan)? Và tại sao họ lại tích cực như vậy?

Trong báo cáo chi tiết này, chúng tôi sẽ phân tích sâu về ba quốc gia mà IMF đã thành công trong việc ngăn chặn việc áp dụng Bitcoin, và chỉ ra khả năng đạt được kết quả tương tự ở Pakistan. Ở phần cuối của báo cáo, chúng tôi đã thảo luận về năm mối lo ngại của IMF đối với Bitcoin, cũng như việc Bitcoin vẫn phát triển mạnh mẽ từ cơ sở mặc dù các quốc gia dân tộc đã từ bỏ hoặc một phần từ bỏ Bitcoin từ trên xuống.

1, Cộng hòa Trung Phi: Khi đồng tiền thuộc địa gặp gỡ hy vọng số

Cộng hòa Trung Phi (CAR) sử dụng franc của Cộng đồng Tài chính Châu Phi (CFA franc). CFA không chỉ là tiền tệ, mà còn là một chuỗi địa chính trị, được Pháp bảo chứng và được Ngân hàng Trung ương các quốc gia Trung Phi (BEAC) quản lý. Trong 14 quốc gia thành viên, 6 quốc gia Trung Phi (bao gồm CAR) vẫn cần phải giữ 50% dự trữ ngoại hối của họ tại Paris.

Sự kiểm soát này đối với dự trữ ngoại hối đã sinh ra sự phụ thuộc kinh tế, đồng thời tạo ra một thị trường xuất khẩu ưu đãi cho hàng hóa của Pháp. Ví dụ, vào năm 1994, dưới áp lực của phương Tây (đặc biệt là IMF), CFA đã mất giá 50%, dẫn đến chi phí nhập khẩu tăng vọt, các nhà xuất khẩu (chủ yếu là các nhà xuất khẩu EU) có thể thu mua tài nguyên từ các quốc gia CFA với giá chỉ bằng một nửa. Ở địa phương, tác động này là tàn phá, dẫn đến việc các quốc gia CFA thường xuyên xảy ra đình chỉ lương, sa thải và bất ổn xã hội quy mô lớn.

Khi Cộng hòa Trung Phi công bố áp dụng Bitcoin làm tiền tệ hợp pháp vào năm 2022, BEAC và cơ quan quản lý của mình là Hội đồng Tư vấn Thương mại Cộng hòa Trung Phi ngay lập tức tuyên bố luật này vô hiệu, lý do là vi phạm hiệp ước thành lập Cộng đồng Kinh tế và Tiền tệ Trung Phi. Đây không phải là quan liêu, mà là cảnh báo từ những người bảo vệ đồng "franc châu Phi".

Tại sao lại quan trọng? Đến nay, nền kinh tế của Cộng hòa Trung Phi vẫn phụ thuộc nghiêm trọng vào sự cứu trợ của IMF, với khoản nợ nước ngoài 1,7 tỷ USD (chiếm 61% GDP) có nghĩa là việc chống lại BEAC sẽ phải đối mặt với rủi ro bị cô lập tài chính.

Hành động âm thầm của IMF

IMF hành động nhanh chóng. Vào ngày 4 tháng 5 năm 2022, trong vòng hai tuần, IMF đã công khai lên án "thí nghiệm nguy hiểm" của Cộng hòa Trung Phi, cho rằng nó có mâu thuẫn pháp lý với lệnh cấm tiền điện tử của Cộng đồng Kinh tế và Tiền tệ Trung Phi. IMF cho biết, hành động này gây ra "những thách thức lớn về pháp lý, tính minh bạch và chính sách kinh tế", tương tự như những lo ngại trước đó về việc El Salvador áp dụng Bitcoin: rủi ro đối với ổn định tài chính, bảo vệ người tiêu dùng và nợ công (đáng lưu ý, những rủi ro này không xuất hiện ở El Salvador).

Nhưng vũ khí thực sự của họ là đòn bẩy. Là chủ nợ lớn nhất của Cộng hòa Trung Phi, IMF đã gắn kết khoản tín dụng trung hạn mới trị giá 191 triệu đô la với việc tuân thủ chính sách.

Tiết lộ thời gian

Bảng dưới đây truy vết các hành động phía sau của IMF:

Chìa khóa để phá hoại tham vọng Bitcoin của Cộng hòa Trung Phi là đảm bảo rằng dự án Sango (một kế hoạch blockchain do chính phủ Cộng hòa Trung Phi khởi xướng, nhằm bán "quyền cư trú điện tử" và quốc tịch bằng Bitcoin với giá 60.000 USD) sẽ không tiếp tục.

Dự án Sango, trùng hợp hay âm mưu?

Vào tháng 7 năm 2022, Cộng hòa Trung Phi đã khởi động dự án Sango với mục tiêu huy động 2,5 tỷ USD, tương đương với GDP của đất nước trong một năm.

Dự án Sango không thành công. Đến tháng 1 năm 2023, chỉ huy động được 2 triệu đô la (0,2% mục tiêu). Báo cáo của IMF cho rằng nguyên nhân thất bại là "rào cản công nghệ với tỷ lệ sử dụng Internet chỉ 10%", nhưng phân tích của chúng tôi lại đưa ra kết luận hoàn toàn khác. Hai yếu tố đã tiêu diệt dự án Sango:

• Nhà đầu tư rời bỏ
• Một phán quyết của Tòa án Tối cao Cộng hòa Trung Phi đã ngăn chặn dự án Sango

Tuy nhiên, xem xét kỹ lưỡng, cả hai yếu tố này đều gợi ý về sự tham gia của IMF.

Nhà đầu tư rời bỏ

Vai trò của IMF trong quá trình này là gián tiếp, nhưng thuyết phục.

• Ngày 4 tháng 5 năm 2022, IMF đã bày tỏ lo ngại về việc Cộng hòa Trung Phi áp dụng Bitcoin, cho rằng điều này gây ra những thách thức pháp lý, minh bạch và chính sách kinh tế nghiêm trọng. Tuyên bố này được đưa ra trước khi Sango dự án khởi động, nhấn mạnh những rủi ro đối với sự ổn định tài chính và hội nhập kinh tế khu vực, có thể làm nản lòng các nhà đầu tư.
• Vào tháng 7 năm 2022, trong kỳ đánh giá kế hoạch giám sát của nhân viên, IMF đã chỉ ra rằng "sự suy giảm kinh tế do giá thực phẩm và nhiên liệu tăng có thể làm trầm trọng thêm tâm lý thận trọng của các nhà đầu tư."
• Các báo cáo cũng đề cập rằng IMF và Ủy ban Tư vấn Thương mại Trung Phi đã cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn trong các sáng kiến tiền điện tử của Trung Phi, làm gia tăng thêm mối lo ngại của mọi người.

Các tuyên bố của IMF trùng với thời điểm quan sát được sự rút lui của các nhà đầu tư, cho thấy vai trò của nó như một tổ chức tài chính có thẩm quyền, lập trường thận trọng trong cộng đồng các nhà đầu tư có thể đã ảnh hưởng đến nhận thức của thị trường.

Tòa án tối cao ra phán quyết

Bề ngoài, phán quyết của Tòa án Tối cao có vẻ như là một sự kiện độc lập, nhưng khi xem xét sâu hơn sẽ thấy sự độc lập của hệ thống tư pháp của Cộng hòa Trung Phi đang bị nghi ngờ - chỉ số cảm nhận tham nhũng của quốc gia này đứng thứ 149/180 (rất thấp).

Như đã đề cập trước đó, một tuần sau khi Cộng hòa Trung Phi công bố chiến lược Bitcoin, vào ngày 4 tháng 5 năm 2022, IMF đã bày tỏ "lo ngại", bao gồm những rủi ro đối với sự ổn định tài chính, tính minh bạch, nỗ lực chống rửa tiền, cũng như những thách thức trong quản lý chính sách vĩ mô do sự biến động.

Vào ngày 29 tháng 8 năm 2022, Tòa án Tối cao CAR đã phán quyết rằng dự án Sango là bất hợp pháp. Các tổ chức minh bạch quốc tế (như Gan Integrity) cho biết, Tòa án Tối cao, một phần của hệ thống tư pháp Cộng hòa Trung Phi, là một trong những cơ quan tham nhũng nhất của đất nước, với các vấn đề như kém hiệu quả, can thiệp chính trị và có thể bị ảnh hưởng bởi hối lộ hoặc áp lực chính trị.

Sự sụp đổ của dự án Sango trở thành "Chứng cứ A" của IMF: "chứng minh rằng Bitcoin không thể hoạt động trong các nền kinh tế yếu kém". Nhưng thực tế là, những "lo ngại" mà IMF liên tục bày tỏ đã làm hỏng môi trường của dự án trước đó, khiến cho kết luận này trở thành khả thi.

5.200 dặm bên ngoài, tại quốc gia nhỏ Bhutan, chúng tôi thấy một cảnh tượng hoàn toàn khác: Bitcoin đã thành công phát triển mà không có sự "tham gia" của IMF.

Kết luận hiển nhiên: Sự kiên cường của Bitcoin vượt qua biên giới

Sự đảo ngược của Cộng hòa Trung Phi không liên quan đến tính khả thi của Bitcoin, mà liên quan đến quyền lực. IMF đã tận dụng sự liên minh ngân hàng khu vực để cắt đứt nguồn vốn của Cộng hòa Trung Phi, và sử dụng khoản vay 191 triệu đô la làm đòn bẩy để loại bỏ mối đe dọa đối với chủ quyền tài chính. Khi dự án Sango gặp khó khăn, cái bẫy bỗng chốc thu lại.

Tuy nhiên, thất bại này cũng tiết lộ sức mạnh bền vững của Bitcoin. Hãy chú ý đến những gì IMF không thể phá hủy:

• Chuyển tiền Bitcoin từ Nigeria vẫn tránh được kênh đô la Mỹ, tiết kiệm hàng triệu đô la chi phí.
• Thương mại Bitcoin tại Kenya phát triển mạnh mẽ mà không có sự chấp thuận của IMF.
• El Salvador tiếp tục gia tăng nắm giữ Bitcoin mặc dù điều kiện cho vay đã đề cập đến Bitcoin 221 lần.

Mô hình rõ ràng, ở những nơi mà Bitcoin có thể sống sót, nó được áp dụng từ cơ sở. Nhưng đối với những quốc gia công bố kế hoạch Bitcoin từ trên xuống và mang nợ lớn từ IMF, tất cả đều gặp phải sức cản áp đảo: El Salvador, Trung Phi, Argentina và bây giờ là Pakistan.

Số dư khoản vay 115,1 triệu USD của IMF chưa được thanh toán tại Châu Phi khiến họ chịu áp lực từ IMF. Tại những quốc gia như Bhutan không có khoản vay từ IMF, Bitcoin đang thoát khỏi sự kiểm soát của IMF. Mỗi lần thanh toán ngang hàng, mỗi giao dịch mạng lưới ánh sáng, đều đang xói mòn nền tảng của hệ thống cũ.

IMF đã thắng trong vòng này với Cộng hòa Trung Phi, nhưng cuộc đấu tranh cho chủ quyền tài chính toàn cầu mới chỉ bắt đầu.

2、Rào cản chấp nhận Bitcoin 450 tỷ USD của Argentina

Nếu nói rằng kế hoạch Bitcoin của Trung Phi đã bị thất bại, thì Argentina chưa bao giờ bắt đầu. Tổng thống Milei đã có những phát biểu trước khi tranh cử gợi ý về một động thái lớn, nhưng cuối cùng lại không có tiến triển nào. Đây chỉ là những lời nói suông của các chính trị gia trong thời gian bầu cử, hay còn có điều gì ẩn giấu khác? Phần này sẽ tiết lộ sự thật về việc kế hoạch Bitcoin của Argentina đã thất bại.

Hiểu biết về sự tiến triển của việc áp dụng Bitcoin giống như đánh giá xem tên lửa có thể đạt được tốc độ thoát khỏi bầu khí quyển hay không: chúng ta phải đồng thời xem xét cả lực đẩy và lực cản.

Tôi là một người lạc quan: Tôi tin rằng Bitcoin sẽ chiến thắng vì rõ ràng đây là giải pháp tốt hơn cho hệ thống tiền tệ pháp định đang bị phá vỡ hiện tại của chúng ta. Nhưng tôi cũng là một người thực tế: Tôi nghĩ rằng hầu hết mọi người đánh giá thấp sức mạnh của các lực lượng bảo thủ chống lại Bitcoin.

Khi tôi điều hành một công ty công nghệ, chúng tôi cũng gặp phải tình huống tương tự. Công nghệ của chúng tôi tốt hơn hệ thống truyền thống gấp 10 lần, nhanh hơn và hiệu quả về chi phí hơn, nhưng họ sẽ không dễ dàng từ bỏ vị thế độc quyền hiện có.

Chuyện gì đã xảy ra ở Argentina?

Khi nhà tự do học Javier Milei được bầu làm Tổng thống Argentina vào tháng 11 năm 2023, nhiều người ủng hộ Bitcoin đã vui mừng. Nhà lãnh đạo này đã gọi các quan chức ngân hàng trung ương là "kẻ lừa đảo", cam kết sẽ bãi bỏ ngân hàng trung ương Argentina và ca ngợi Bitcoin là "phản ứng tự nhiên đối với những kẻ lừa đảo của ngân hàng trung ương". Trường hợp này trở thành thước đo cho việc liệu Bitcoin có thể đạt được sự công nhận chính thống thông qua việc chính phủ áp dụng chứ không phải tăng trưởng từ cơ sở hay không.

Nhưng sau 18 tháng nhiệm kỳ tổng thống, tầm nhìn Bitcoin của Milei vẫn chưa trở thành hiện thực. Nguyên nhân là gì? Quỹ 45 tỷ USD của IMF đang kiểm soát sự phát triển Bitcoin của đất nước.

IMF quyền phủ quyết tại Argentina

Ngay từ khi Milei được bầu, các hạn chế đã tồn tại. Vào ngày 3 tháng 3 năm 2022, chính phủ trước đây của Argentina đã ký một thỏa thuận cứu trợ của IMF trị giá 45 tỷ USD. Trong vài tuần tiếp theo, các chi tiết được tiết lộ cho thấy thỏa thuận này có một điều khoản không bình thường: yêu cầu "ngăn chặn việc sử dụng tiền điện tử". Đây không phải là một đề xuất, mà là một điều kiện cho khoản vay được ghi lại trong thư ý định của IMF, trong đó đề cập đến mối lo ngại về "phi tài chính hóa".

Tác động trực tiếp:

• Ngân hàng trung ương Argentina cấm các tổ chức tài chính thực hiện giao dịch tiền điện tử
• Mặc dù Milei có những phát biểu thân thiện với Bitcoin, nhưng chính sách này vẫn được thực hiện trong nhiệm kỳ của ông.

Sự chuyển hướng của Milei

Miley bắt đầu nhiệm kỳ:

• Giảm tỷ lệ lạm phát hàng tháng từ 25% xuống dưới 5% (tháng 5 năm 2024)
• Bãi bỏ kiểm soát tiền tệ (tháng 4 năm 2025)
• Nhận thỏa thuận IMF mới trị giá 20 tỷ USD (tháng 4 năm 2025)

Nhưng những đề xuất cốt lõi trong tuyên bố của ông (áp dụng Bitcoin và bãi bỏ ngân hàng trung ương) lại rõ ràng vắng mặt. Lý do rất đơn giản: Argentina nợ IMF nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác, điều này trao cho IMF sức mạnh vô song.

Tuy nhiên, trường hợp của Argentina mang tính mỉa mai: mặc dù IMF ngăn chặn việc áp dụng Bitcoin chính thức, người Argentina vẫn đang chấp nhận Bitcoin. Từ năm 2023-2024, lượng nắm giữ tiền điện tử ở Nam Mỹ tăng 116,5%, trong đó Argentina có tỷ lệ nắm giữ cao nhất trong khu vực, đạt 18,9%, gần gấp 3 lần mức trung bình toàn cầu. Hơn nữa, do công dân phải chống lại tỷ lệ lạm phát cao 47,3% (tháng 4 năm 2025), tỷ lệ này đã tăng mạnh. Đây là một cuộc kháng cự lặng lẽ mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế không thể kiểm soát.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Tất cả mọi ánh nhìn đều tập trung vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 10 năm 2025. Nếu Milei nhận được sự ủng hộ, anh ta có thể thách thức giới hạn của IMF. Nhưng hiện tại, bài học rất rõ ràng: khi một quốc gia vay tiền từ IMF, chủ quyền tiền tệ của nó sẽ bị hạn chế.

điểm chính

• Khoản vay của IMF năm 2022 rõ ràng đã gắn cứu trợ Argentina với chính sách chống tiền mã hóa
• Mila ưu tiên ổn định kinh tế hơn là ủng hộ Bitcoin để nhận được sự hỗ trợ từ IMF
• El Salvador, Trung Phi và Pakistan hiện tại có những điểm tương đồng, tiết lộ chiến lược nhất quán của IMF.
• Người Argentina vượt qua hạn chế thông qua việc áp dụng Bitcoin từ cơ sở.

3、El Salvador: Chiến thắng cục bộ của IMF

Khi El Salvador công nhận Bitcoin là tiền tệ hợp pháp vào năm 2021, điều này không chỉ là việc áp dụng một loại tiền điện tử, mà còn là tuyên bố về sự độc lập tài chính. Tổng thống Nayib Bukele coi đây là biểu tượng của sự chống lại sự thống trị của đồng đô la và cung cấp cứu trợ cho những người không có tài khoản ngân hàng. Ba năm sau, sự chống đối này gặp phải một rào cản 1,4 tỷ đô la: IMF.

Chi phí cứu trợ

Để nhận được khoản vay năm 2024, El Salvador đồng ý bãi bỏ trụ cột chính của chính sách Bitcoin của mình:

• Tự nguyện chấp nhận: Doanh nghiệp không còn bị yêu cầu phải chấp nhận Bitcoin một cách bắt buộc.
• Lệnh cấm của khu vực công: Các thực thể chính phủ bị cấm thực hiện giao dịch Bitcoin hoặc phát hành nợ, bao gồm cả việc cấm các công cụ token hóa liên kết với Bitcoin.
• Tăng cường giữ Bitcoin bị đóng băng: Tất cả các khoản mua của chính phủ đã dừng lại (dự trữ 6000+ BTC hiện đã bị đóng băng), và cần tiến hành kiểm toán đầy đủ số lượng nắm giữ trước tháng 3 năm 2025.
• Thanh lý quỹ tín thác: Fidebitcoin (quỹ chuyển đổi) sẽ được giải thể trên cơ sở minh bạch của cuộc kiểm toán.
• Ví Chivo dần bị loại bỏ: Khảo sát cho thấy hầu hết người dùng sẽ đổi BTC sang USD, chương trình khuyến khích 30 USD sẽ dần kết thúc.
• Hoàn thuế: Đồng đô la trở thành lựa chọn duy nhất cho thuế, loại bỏ hiệu quả của Bitcoin như một phương thức thanh toán chủ quyền.

sự rút lui chiến lược của Buchler

Sự thỏa hiệp của El Salvador có ý nghĩa tài chính:

• Với việc gần đến hạn thanh toán trái phiếu, việc cho vay đã ổn định nợ (chiếm 84% GDP)
• Đô la Mỹ giữ nguyên (đô la vẫn là đồng tiền chính)

Tuy nhiên, xem xét những phát biểu của Bukele vào năm 2021, sự lùi bước này thật đáng ngạc nhiên. Tỷ lệ sử dụng thấp của ví Chivo có thể đã thúc đẩy sự nhượng bộ của nó.

Thí nghiệm còn lại gì?

IMF không hề tiêu diệt Bitcoin của El Salvador, chỉ là đã tiêu diệt việc chấp nhận chính thức. Việc sử dụng từ tầng lớp cơ sở vẫn tiếp tục tồn tại:

• Bãi biển Bitcoin vẫn đang hoạt động, thực tế đang phát triển mạnh mẽ.
• Ngành du lịch thu hút ngày càng nhiều người yêu thích Bitcoin

Nhưng nếu không có sự hỗ trợ của quốc gia, ít nhất trong ngắn hạn, vai trò của Bitcoin có thể thu hẹp thành một công cụ ngách, chứ không phải là một cuộc cách mạng tiền tệ.

Con đường tương lai

Có hai kịch bản cho con đường tương lai của Bitcoin ở El Salvador:

• Phai màu từ từ: Khi các điều kiện của IMF chính thức có hiệu lực, Bitcoin trở thành sự tò mò của du khách.
• Phục hưng bóng tối: Khu vực tư nhân duy trì sự sống sót khi chính phủ rút lui.

Có một điều rất rõ ràng: Khi IMF phát hành séc, họ cũng quy định các quy tắc.

điểm chính

• Khoản vay của IMF buộc El Salvador đảo ngược 6 chính sách Bitcoin quan trọng
• Mở ra tiền lệ cho các quốc gia khác tìm kiếm hỗ trợ từ IMF
• Sử dụng Bitcoin của người dân có thể bền vững hơn so với sự tham gia của chính phủ.

El Salvador đã thực hiện nhiều nhượng bộ trong vấn đề Bitcoin. Mặc dù có thể nói rằng điều này không gây hại nhiều cho El Salvador, nhưng nó đã gửi một tín hiệu mạnh mẽ đến các quốc gia khác ở Mỹ Latinh (như Ecuador và Guatemala), những nơi đã quan sát El Salvador và xem xét việc sao chép chiến lược của họ (cho đến khi họ xác minh quy mô khoản vay của mình tại IMF). Do đó, nhìn chung, đây là một phần chiến thắng của IMF và cũng là một phần chiến thắng của El Salvador.

4, Bhutan: Câu chuyện thành công thoát khỏi sự ràng buộc của IMF

Thí nghiệm Bitcoin ở Bhutan đã được thực hiện trong hai năm, điều này có nghĩa là chúng ta hiện có một số dữ liệu đáng tin cậy về cách nó ảnh hưởng đến nền kinh tế.

IMF cảnh báo rằng các quốc gia chấp nhận Bitcoin sẽ làm suy yếu sự ổn định kinh tế, giảm hiệu quả thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài và gây nguy hiểm cho các sáng kiến giảm carbon và môi trường. Họ đặc biệt bày tỏ lo ngại về "sự thiếu minh bạch" trong việc chấp nhận tiền điện tử của Bhutan.

Dữ liệu nói như thế nào?

• Dự trữ Bitcoin đã trực tiếp đáp ứng nhu cầu tài chính cấp bách. "Vào tháng 6 năm 2023, Bhutan đã trích 72 triệu USD từ Bitcoin mà họ nắm giữ để tăng lương cho công chức 50%"
• Bhutan có thể "sử dụng dự trữ Bitcoin để tránh khủng hoảng, vì dự trữ ngoại hối giảm xuống còn 689 triệu USD"
• Thủ tướng Tsering Togye trong một cuộc phỏng vấn cho biết, Bitcoin còn "hỗ trợ các dự án y tế miễn phí và bảo vệ môi trường"
• Toge cũng cho biết, dự trữ Bitcoin của họ giúp "ổn định nền kinh tế 3,5 tỷ USD của đất nước"
• Các nhà phân tích độc lập cho biết, "mô hình này có thể thu hút đầu tư nước ngoài, đặc biệt là đối với các quốc gia có nguồn tài nguyên tái tạo chưa được khai thác."

Xem xét rằng phân tích của IMF không chỉ sai mà còn gần như hoàn toàn đảo lộn đúng sai, điều này đặt ra một câu hỏi: Dự đoán của IMF có dựa trên dữ liệu không?

5, IMF có thể lo lắng về năm lý do cho Bitcoin

「Hãy để tất cả bạn bè của bạn, những người theo chủ nghĩa tự do, đảng Dân chủ, đảng Cộng hòa, hãy để mọi người mua Bitcoin —— rồi nó sẽ được dân chủ hóa.」John Perkins đã nói tại hội nghị Bitcoin năm 2025.

Nếu nỗi sợ lớn nhất của IMF không phải là lạm phát... mà là Bitcoin thì sao? Bitcoin có thể phá vỡ sự kiểm soát nợ của IMF / Ngân hàng Thế giới không?

Trong cuộc trò chuyện gần đây với John Perkins (tác giả của "Những lời thú tội của kẻ giết người kinh tế"), một số điều đã trở nên rõ ràng. Alex Gladstein trước đó đã chỉ trích mạnh mẽ rằng "cải cách cấu trúc" của IMF không xóa bỏ nghèo đói, mà trái lại, khiến các quốc gia cho vay trở nên giàu có hơn. Perkins đã bổ sung điểm này bằng các tài liệu từ chính trải nghiệm của ông.

Perkins đã tiết lộ cho tôi cách mà bán cầu nam rơi vào vòng xoáy nợ nần: một thiết kế nhằm để tài sản chảy về phương Tây. Nhưng điểm chuyển mình là: Bitcoin đã phá vỡ kịch bản này ở năm khía cạnh quan trọng.

1）Giảm chi phí chuyển tiền để tháo gỡ gánh nặng nợ nần.

Hình ảnh điêu khắc của Chris Collins miêu tả sợi dây nợ.

Kiều hối (tiền gửi về nhà của công nhân di cư) thường chiếm một phần quan trọng trong GDP của các nước đang phát triển. Các trung gian truyền thống như Western Union tính phí lên đến 5-10%, tương đương với một loại thuế ẩn. Đối với các quốc gia như El Salvador hoặc Nigeria, ngân hàng trung ương phải lưu trữ đô la Mỹ để ổn định đồng tiền của mình, và các dự trữ đô la này thường được cung cấp bởi IMF.

Bitcoin thay đổi quy tắc trò chơi

Với mạng lưới Lightning, phí giao dịch gần như giảm xuống còn bằng không và tiền đến ngay lập tức. Năm 2021, Tổng thống El Salvador Bukele lạc quan dự đoán rằng Bitcoin có thể tiết kiệm 400 triệu đô la phí chuyển tiền. Nhưng thực tế là, hầu như không có bằng chứng cho thấy phí chuyển tiền bằng Bitcoin đã gần đến ngưỡng này. Tuy nhiên, tiềm năng thì rõ ràng: nhiều chuyển tiền bằng Bitcoin sẽ mang lại dự trữ đô la cao hơn, từ đó giảm nhu cầu vay từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Không có gì ngạc nhiên khi IMF đề cập đến Bitcoin 221 lần trong các điều kiện cho khoản vay của El Salvador vào năm 2025, họ muốn giữ vị thế là cơ quan cho vay liên quan.

Bitcoin không chỉ rẻ hơn cho việc chuyển tiền, mà còn hoàn toàn vượt qua hệ thống đô la. Tại Nigeria, đồng Naira yếu, các hộ gia đình hiện đang nắm giữ Bitcoin như một tài sản cứng hơn so với đồng tiền địa phương. Không cần tiêu tốn dự trữ đô la của ngân hàng trung ương, không cần cứu trợ từ IMF.

Số liệu nói lên tất cả:

• Pakistan mỗi năm mất 1.8 tỷ USD do phí chuyển tiền, Bitcoin có thể tiết kiệm phần lớn.
• El Salvador chỉ sử dụng 1,1% Bitcoin cho việc chuyển tiền, đã tiết kiệm được hơn 4 triệu USD mỗi năm.

Hiện tại, phạm vi ứng dụng của Bitcoin vẫn chưa hoàn toàn được bao phủ. Chỉ có 12% người dân El Salvador thường xuyên sử dụng Bitcoin, trong khi hơn 5% số tiền chuyển tiền tại Nigeria được thực hiện thông qua tiền điện tử. Nhưng xu hướng là rõ ràng: mỗi lần chuyển khoản Bitcoin sẽ làm suy yếu vòng luẩn quẩn phụ thuộc vào nợ.

IMF đã nhìn thấy mối đe dọa. Câu hỏi là: cuộc cách mạng im lặng này sẽ lan rộng nhanh như thế nào?

Tổng số tiền kiều hối của Nigeria trong năm 2024 gần 21 tỷ USD, chiếm hơn 4% GDP.

2）tránh lệnh trừng phạt và rào cản thương mại

Iran, Venezuela và Nga, với nguồn tài nguyên dầu mỏ phong phú, đã bị hạn chế kênh tiếp cận USD do các lệnh trừng phạt của Mỹ vào các năm 1979, 2017 và 2022, dẫn đến sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu dầu.

Bất kể chúng ta có đồng ý với ý thức hệ của những quốc gia này hay không, Bitcoin đã phá vỡ vòng luẩn quẩn này. Iran đã sử dụng Bitcoin để "xuất khẩu dầu" nhằm tránh lệnh trừng phạt, trong khi Venezuela thì thanh toán hàng nhập khẩu bằng Bitcoin để né tránh lệnh trừng phạt.

Iran cũng đã vượt qua các lệnh trừng phạt bằng cách khai thác thông qua việc tiền hóa xuất khẩu năng lượng, điều này đã tránh được tối hậu thư "cải cách đổi tiền" từ IMF, đồng thời duy trì hoạt động kinh tế. Khi Nga và Iran tiên phong trong giao dịch dầu mỏ bằng Bitcoin, quyền kiểm soát của đồng đô la dầu mỏ đã giảm sút.

Một quốc gia khác sử dụng Bitcoin để tránh các lệnh trừng phạt dẫn đến khó khăn kinh tế là Afghanistan, nơi mà Bitcoin được sử dụng để hỗ trợ nhân đạo. Các tổ chức phi chính phủ như "Mã khuyến khích" đã vượt qua sự đóng băng ngân hàng của Taliban, "Quỹ công dân số" đã sử dụng Bitcoin để cung cấp hỗ trợ sau khi Taliban tiếp quản, giúp một số gia đình không còn phải đói.

Các tổ chức phi chính phủ ở Afghanistan đang sử dụng các khoản quyên góp Bitcoin mà Taliban không thể chặn để đào tạo phụ nữ viết phần mềm.

Mặc dù tỷ lệ của Bitcoin trong thương mại bị trừng phạt rất nhỏ, chưa đến 2% trong xuất khẩu dầu ở Iran và Venezuela, nhưng xu hướng đang gia tăng.

Các biện pháp trừng phạt là công cụ chính của đòn bẩy địa chính trị, thường nhận được sự hỗ trợ từ IMF và Ngân hàng Thế giới, vì chúng đồng nhất với các nền kinh tế lớn như Mỹ. Các quốc gia bị trừng phạt sử dụng Bitcoin để giảm thiểu sự kiểm soát của IMF đối với dòng tiền, đồng thời đe dọa vị thế thống trị của đô la.

3）Sử dụng Bitcoin như một lá chắn chống lạm phát quốc gia

Khi các quốc gia như Argentina đối mặt với lạm phát nghiêm trọng, họ vay đô la từ IMF để hỗ trợ dự trữ ngoại hối và ổn định đồng tiền của mình, nhưng một khi không thể trả nợ, cuối cùng sẽ phải đối mặt với các chính sách thắt lưng buộc bụng hoặc bị buộc bán các tài sản chiến lược với giá thấp. Bitcoin cung cấp một lối thoát, nó có thể hoạt động như một loại tiền tệ toàn cầu, không bị lạm phát, không bị chính phủ kiểm soát và có khả năng tăng giá.

Thí nghiệm của El Salvador cho thấy Bitcoin có thể giảm sự phụ thuộc vào đô la Mỹ. Bằng cách nắm giữ Bitcoin, quốc gia có thể phòng ngừa sự sụp đổ của tiền tệ mà không cần vay từ IMF. Nếu Argentina vào năm 2018 phân bổ 1% dự trữ của mình cho Bitcoin, họ có thể bù đắp cho hơn 90% sự mất giá của peso trong năm đó, tránh được sự trợ giúp của IMF. Tính trung lập của Bitcoin cũng có nghĩa là không có thực thể nào có thể áp đặt điều kiện, điều này khác với các yêu cầu về cho vay của IMF liên quan đến tư nhân hóa hoặc các cải cách không được ưa chuộng. Trong việc khuyến khích việc áp dụng Bitcoin, nó không có đòn bẩy nợ và cũng không có lịch sử lâu dài như IMF để tham khảo. Tuy nhiên, do hiệu ứng Lindy (xem hình dưới đây), Bitcoin trở thành một giải pháp khả thi hơn mỗi năm.

Hiệu ứng Lindy: Thời gian mà một điều gì đó thành công càng lâu, thì khả năng tiếp tục thành công càng cao.

4）Khai thác Bitcoin: Chuyển đổi năng lượng thành tài sản không nợ

Nhiều quốc gia đang phát triển có tài nguyên năng lượng phong phú nhưng nợ nần chồng chất, bị mắc kẹt trong cái bẫy mà IMF cung cấp khoản vay cho cơ sở hạ tầng như đập hoặc nhà máy điện. Khi xảy ra vỡ nợ, các khoản vay này yêu cầu xuất khẩu năng lượng giá rẻ hoặc quyền khai thác tài nguyên. Khai thác Bitcoin đã đảo ngược mô hình này, biến năng lượng bị bỏ quên (như khí tự nhiên đang cháy hoặc thủy điện dư thừa) thành tài sản thanh khoản mà không cần trung gian hoặc chi phí vận chuyển.

Paraguay kiếm được 50 triệu USD mỗi năm từ việc đào coin bằng thủy điện, bù đắp 5% thâm hụt thương mại. Ethiopia đã kiếm được 55 triệu USD trong 10 tháng. Bhutan là một người dẫn đầu: sở hữu 1 tỷ USD Bitcoin (chiếm 36% GDP 3.02 tỷ USD của mình), đến giữa năm 2025, việc đào coin bằng thủy điện của họ có thể tạo ra 1.25 tỷ USD tài sản mỗi năm, trả nợ 403 triệu USD cho Ngân hàng Thế giới và 527 triệu USD cho Ngân hàng Phát triển Châu Á. Khác với khoản vay của IMF, giá trị Bitcoin từ việc đào coin sẽ tăng lên, có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp cho khoản vay không có IMF. Mô hình này biến năng lượng thành tiền mà không từ bỏ tài sản khiến IMF lo sợ, vì nó làm suy yếu quyền kiểm soát của họ đối với lĩnh vực năng lượng.

Thủ tướng Bhutan Tshering Tobgay cho rằng Bitcoin là "lựa chọn chiến lược để ngăn chặn sự mất mát nhân tài"

5）Nền kinh tế Bitcoin từ gốc rễ: sức mạnh từ dưới lên

Bitcoin không chỉ áp dụng cho các quốc gia mà còn cho các cộng đồng. Tại bãi biển Bitcoin ở El Salvador hoặc Bitcoin Ekasi ở Nam Phi, người dân địa phương đã sử dụng Bitcoin cho các giao dịch hàng ngày, tiết kiệm và các dự án cộng đồng như trường học hoặc phòng khám. Những nền kinh tế tuần hoàn này thường được khởi xướng bởi các hoạt động từ thiện, nhằm đạt được tự cung tự cấp. Tại Argentina, lạm phát thường vượt quá 100%, đến năm 2021, 21% người dân sử dụng tiền điện tử để bảo vệ tài sản. Nếu những mô hình này được đẩy mạnh, nó có thể giảm sự phụ thuộc vào các dự án tài trợ nợ quốc gia, điều mà IMF chắc chắn không muốn thấy.

Người sáng lập Bitcoin Ekasi, Hermann Vivier, cho biết cộng đồng của ông được truyền cảm hứng từ bãi biển Bitcoin ở El Salvador và đã sao chép nền kinh tế tuần hoàn Bitcoin của họ ở Nam Phi.

Kết luận

Bằng cách tăng cường sức mạnh địa phương, Bitcoin đã làm giảm "đòn bẩy khủng hoảng" của IMF. Những cộng đồng thịnh vượng không cần cứu trợ, vì vậy IMF không thể yêu cầu tư nhân hóa để trả nợ. Ở châu Phi, những dự án như Gridless Energy đã sử dụng lưới điện vi mô tái tạo gắn liền với việc khai thác Bitcoin để giúp 28.000 người dân nông thôn châu Phi thoát khỏi nghèo đói năng lượng, giảm nhu cầu về các dự án lớn được IMF hỗ trợ. Nếu hàng nghìn thị trấn áp dụng mô hình này, sự thiếu hụt đô la sẽ không còn quan trọng, và thương mại có thể tránh xa hệ thống đô la.

Mặc dù IMF thỉnh thoảng phát tán thông tin sai lệch về tiêu thụ năng lượng và tác động môi trường của Bitcoin nhằm cản trở việc áp dụng Bitcoin, nhưng công cụ mạnh mẽ hơn của họ là tận dụng ảnh hưởng tài chính đối với các quốc gia nợ để "khuyến khích" tuân thủ tầm nhìn tương lai không có Bitcoin của họ.

IMF đã từng phản đối El Salvador, Trung Phi và Argentina áp dụng Bitcoin. Bây giờ, họ đang phản đối ý định của Pakistan trong việc khai thác Bitcoin với tư cách là một quốc gia dân tộc. Sự mở rộng của những lực lượng cơ sở này có thể buộc IMF phải thực hiện các biện pháp trừng phạt trực tiếp hơn.

Trẻ em ở ngôi làng nghèo nhất Nam Phi học lướt sóng thông qua dự án Bitcoin Ekasi.

Kinh tế Bitcoin cơ sở empower cộng đồng, giúp họ phát triển mạnh mẽ mà không cần sự cứu trợ của IMF. Chúng ta cần sức mạnh của người dân, tìm ra những con đường đổi mới mới để chống lại sự tấn công của IMF.