Web3'ün Felsefi Kökleri: Kişisel Bilgisayardan Küresel Süper Bilgisayara

Web3'ün temel ilkesi, 20. yüzyılın 60'lı yıllarında kişisel bilgisayarların doğuşuna kadar uzanır. Özünde, teknolojik kontrolü bireylere geri vermek, kullanıcıların hesaplarını ve varlıklarını kendi kendilerine yönetmelerini sağlamak, güvene ihtiyaç duymadan başkalarıyla etkileşimde bulunmalarına olanak tanımak ve ağ yönetimine özgürce katılmalarını sağlamak vardır. Bu düşünce, 60'ların ortasından 70'lerin ortasına kadar olan karşı kültür hareketi ile yüksek ölçüde örtüşmekte ve sonrasında açık kaynak hareketi ve internet ruhuna entegre edilmiştir.

Steve Jobs, bu ideolojinin önemli temsilcilerinden biridir. Gençlik döneminde, "Whole Earth Catalog" dergisi gençler arasında oldukça popülerdi. Bu dergi, "Araçlar Edinin" sloganıyla, bireylerin bağımsız düşünmelerine ve kaderlerini kontrol etmelerine yardımcı olabilecek çeşitli araçları tanıtmaya adanmıştı. Bu dergi Jobs üzerinde derin bir etki yarattı ve daha sonra Stanford Üniversitesi'ndeki konuşmasında, dergideki klasik bir ifadeyi alıntılayarak "Öğrenme açlığı, alçakgönüllülük gibi" dedi.

Bu ruh rehberliğinde, Jobs erken dönem hacker toplantılarına katıldı ve Wozniak ile birlikte Apple Inc.'i kurdu. İlk ürünleri Apple I'in tanıtım sloganı, bireysel güç vurgusunu ve teknolojik özgürlük savunusunu yansıtıyordu. Sonrasında piyasaya sürülen Macintosh ise, halkın bilgisayar algısını tamamen değiştirdi; Jobs, Apple'ı kişisel hesaplama alanında "özgür kıvılcım" olarak konumlandırdı.

80'li yıllara girildiğinde, açık kaynak teknolojisi filizlenmeye başladı ve "özgür yazılım hareketi" ortaya çıktı. Richard Stallman ve diğerleri, yazılımın kullanıcılara en temel özgürlükleri ve kontrol haklarını sağlaması gerektiğini savundular. Aynı zamanda, hacker kültürü de "hacker etiği" olarak adlandırılan benzersiz bir düşünce sistemi oluşturmaya başladı. Bu fikirler, herkesin bilgisayara erişim hakkına sahip olması gerektiğini, bilginin özgür olması gerektiğini, otoritelere körü körüne tabi olunmaması gerektiğini ve merkeziyetsizliği teşvik etti.

90'lı yıllarda internetin yaygınlaşmasının ardından, hükümetin ağ üzerindeki aşırı denetimi yeni bir sorgulamayı tetikledi. Elektronik Sınır Vakfı kuruldu ve dijital çağda ifade özgürlüğünü ve kullanıcı haklarını savunmaya kendini adadı. Bu arada, Cypherpunk hareketi ortaya çıktı ve dijital gizliliğin açık toplumdaki önemini vurguladı. Bu düşünceler, kriptografinin gelişimini teşvik etti ve nihayetinde Bitcoin'in doğuşuna yol açtı.

2013 yılında, Vitalik Buterin blok zinciri teknolojisinin genel bir hesaplama platformuna genişletilmesi fikrini ortaya koydu ve bu, Ethereum'un temellerini oluşturdu. Projenin ilk aşamalarında, Gavin Wood katıldı ve teoriyi pratiğe dönüştürmeye yardımcı oldu. İşte bu süreçte, Wood ilk kez sistematik olarak "Web3" kavramını ortaya koydu ve birey merkezli, aracıları ortadan kaldıran, güvene dayalı yeni bir sosyal altyapı tasarladı.

Kişisel bilgisayardan Web3'e, bu evrim süreci birbiriyle bağlı özgürlük ruhunu yansıtmaktadır. Eğer Steve Jobs'un liderlik ettiği kişisel bilgisayar devrimi "herkesin kullanabileceği" donanım terminalleri yaratmaksa, Wood ve diğerlerinin desteklediği Web3 felsefesi ise "herkesin programlayabileceği" küresel Süper Bilgisayar'ı inşa etmektedir.

Bu vizyonun gerçekleştirilmesi, teknoloji, kurum ve kültür sınırlarını aşmayı gerektiriyor. Geleceğin somut şeklinin ne olacağı henüz tahmin edilemese de, kesin olan bir şey var ki; her zaman, bireylere en büyük özgürlük ve yaratıcılığı tanıyan, gerçekten insan odaklı bir dijital dünya inşa etmek için çalışan bir grup insan var.